© Erwin Christis
Geschiedenis
Op initiatief van de vereniging Natuurpunt (toen nog Natuurreservaten) in samenwerking met de nv Kempense Steenkoolmijnen wordt de vzw Regionaal Landschap Hoge Kempen opgericht.
Het initiatief ontstond in het kader van de zogeheten ‘Limburgse reconversie’ met van in het prille begin de actieve ondersteuning van het Limburgse provinciebestuur.
Al snel sluiten 11 gemeentebesturen en 9 verenigingen actief op vlak van natuur, landbouw en toerisme zich aan bij het regionaal landschap. Wat later volgt de financiële steun van de Afdeling Natuur (Vlaams Gewest).
De mogelijkheid wordt onderzocht om ook een Regionaal Landschap Maasvallei op te richten. Er wordt echter gekozen voor een uitbreiding van het bestaande regionaal landschap tot het Regionaal Landschap Kempen en Maasland vzw. Het werkingsgebied wordt uitgebreid met Kinrooi.
Voor elk van de inmiddels 12 gemeenten wordt een "Gemeentelijk Natuurontwikkelingsplan (GNOP)" opgemaakt. Deze worden samengebracht in een Regionaal Natuurontwikkelingsplan waarin het concept van "Grote Landschappelijke Eenheden" wordt geïntroduceerd: Hoge Kempen, Kempen~Broek en Maasvallei.
Voor het eerst in Vlaanderen wordt een uniform bewegwijzerd netwerk van lusvormige wandelroutes uitgewerkt: goed voor 1.000 km wandelplezier.
Het Regionaal Landschap kent haar eerste successen dankzij de ontwikkeling van het allereerste fietsroute-netwerk op basis van knooppunten en de uitbouw van een uitgebreid wandelroute-netwerk.
Het Vlaamse concept ‘regionaal landschap’ krijgt juridische onderbouwing in het nieuwe Decreet betreffende het Natuurbehoud en Natuurlijk Milieu.
De inspiratie voor de oprichting van het regionaal landschap komt van buitenlandse voorbeelden zoals de Duitse Naturparken en de Franse Parcs Naturels Régionaux.
Als doorstart op het grensoverschrijdend landschap Stramprooierbroek en omgeving volgde de oprichting van het GrensPark Kempen~Broek.
De kantoren van het Regionaal Landschap verhuizen van de steenkoolmijn in Houthalen naar een historisch pand van de Stad Genk in de Winterslagstraat.
Op 19 juli 2002 beslist de Vlaamse regering, op basis van een breed gedragen Masterplan, tot de oprichting van het Nationaal Park Hoge Kempen. Het Regionaal Landschap krijgt de opdracht de realisatie van dit masterplan te initiëren, te coördineren en uit te voeren.
Op 23 maart 2006 wordt het Nationaal Park Hoge Kempen officieel geopend in aanwezigheid van de toenmalige Vlaamse Minister voor Leefmilieu Kris Peeters en de Europese Commissaris voor Leefmilieu Stavros Dimas.
Het RivierPark Maasvallei wordt opgericht. De visie en de doelen van deze gebiedsgerichte werking werden vastgelegd in het Plan van Aanpak.
Feestelijke opening van het RivierPark Maasvallei.
In 2015 wordt de Belgisch-Nederlandse intentieverklaring getekend voor de langjarige en grensoverschrijdende uitbouw van het RivierPark Maasvallei.
In 2016 wordt de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst (IOED) Kempen en Maasland Opgericht. Negen gemeenten binnen het werkingsgebied van RLKM (As, Bree, Genk, Kinrooi, Lanaken, Maasmechelen, Maaseik, Oudsbergen en Zutendaal) werken hierin samen aan een gezamenlijk onroerend erfgoedbeleid.
Het GrensPark Kempen~Broek start de procedure om door UNESCO als Biosfeergebied erkend te worden.
Het Regionaal Landschap Kempen en Maasland ontvangt de ‘Gouden Erepenning’ van het Vlaams Parlement omwille van haar “langdurige en aanwijsbare verdienste voor (..) de Vlaamse Gemeenschap”.
Het Nationaal Park Hoge Kempen wordt 2x zo groot. De oppervlakte van circa 6.000 ha naar 12.000 ha. Het verruimde Nationaal Park Hoge Kempen strekt zich nu uit over het 10 gemeenten: As, Bilzen, Bree, Dilsen-Stokkem, Genk, Lanaken, Maaseik, Maasmechelen, Oudsbergen en Zutendaal.
Een intensief proces van meer dan 2 jaar van consultatie, afstemming en overleg, resulteert in het ” MASTERPLAN 20-40”. Onder voorzitterschap van Vlaams Minister voor Omgeving en Toerisme Zuhal Demir wordt op 31 januari 2020 de Stuurgroep van het verruimde, 32 leden tellende ‘Nationaal Park Coalitie’ geïnstalleerd.
Het RivierPark Maasvallei en het GrensPark KempenBroek worden door de Vlaamse overheid geselecteerd als kandidaat-landschapspark.
Het RivierPark Maasvallei wordt door de Vlaamse Regering erkend als landschapspark. De erkenning van het Nationaal Park Hoge Kempen wordt bevestigd.